Trang chủ | Cam Lâm Books

Kinh tế - Kinh doanh - Tài chính

Thôi miên bằng ngôn từ

“Bản chất ngôn từ là phép thuật và kể từ thời cổ đại đến ngày nay ngôn từ vẫn giữ được hầu hết quyền năng phép thuật của chúng”. Ngôn từ là gì? Trong tiến trình phát triển nhận thức của loài người, đầu tiên, các từ có nội dung nghèo nàn và mờ nhạt. Nhưng do ảnh hưởng của tiến trình văn hoá nhân loại mà các từ dần dần được cấp thêm những nét nghĩa tinh tế hơn cho phù hợp với tư duy của con người về sự vật mà từ phản ánh. Trong tiến trình này, từ chỉ còn là một cái vỏ – nơi để đổ đầy tư duy của chúng ta về một sự vật cụ thể. Mối quan hệ giữa tư duy và ngôn từ thường được các nhà logic học hình dung theo 3 cấp độ. Để đáp ứng được các nhu cầu giao tiếp của xã hội, loài người đã tạo ra và thiết lập rất nhiều các hệ thống tín hiệu khác nhau bên cạnh hệ thống tín hiệu ngôn từ. Có những hệ thống tín hiệu có thể vượt qua các biên giới quốc gia, các ranh giới của thể chế chính trị để phục vụ loài người (Ví dụ: hệ thống kí hiệu hoá học, toán học)… Nhưng, người dùng chúng lại rất chọn lọc .Tính chọn lọc cao như vậy là xa lạ với ngôn từ từng tộc người (ngôn từ tự nhiên không phân biệt giới tính, tuổi tác, địa vị xã hội, trình độ học vấn… mà phục vụ cộng đồng một cách vô tư). Như vậy, khái niệm vạn năng của ngôn từ phải được hiểu là một phương tiện không kén người dùng. Vạn năng có nghĩa là sự phổ biến và phổ thông (phổ cập). Đó là nghĩa về số lượng. Nghĩa thứ hai của vạn năng là nghĩa về chất lượng của phương tiện giao tiếp: Ngôn từ có thể chuyển tải được tất cả các nội dung thông tin khác nhau mà người nói có nhu cầu (từ việc bộc lộ cảm xúc, thái độ của người nói đến những nhu cầu tinh tế về tình cảm; đến những nhu cầu về khuyến lệnh (request) của người nói với người nghe; đến những nhu cầu về trao đổi các kinh nghiệm chinh phục thiên nhiên hoặc truyền bá tri thức)… Trong khi đó, những phương tiện khác chỉ đáp ứng được một phần nào đó rất nhỏ những nhu cầu về bộc lộ và giao tiếp của con người.Tóm lại, ngôn từ là một phương tiện giao tiếp vạn năng, bởi vì: Về mặt số lượng: Nó phục vụ đông đảo các thành viên trong cộng đồng; Về mặt chất lượng: Nó giúp cho các thành viên trong cộng đồng có thể bộc lộ hết các nhu cầu giao tiếp. Ngôn từ học đại cương tách chức năng giao tiếp vạn năng của ngôn từ ra thành nhiều kiểu chức năng nhằm mô tả triệt để hơn cấu trúc của ngôn từ trong đời sống cộng đồng. Tuỳ thuộc sự phát triển của nhận thức ngôn từ học mà người ta có những cách phân chia và gọi tên các chức năng xã hội của ngôn từ một cách khác nhau. Có thể chia các quan niệm về mặt chức năng ngôn từ thành 3 thời kì lớn sau đây: - Thời kì của cấu trúc luận; - Thời kì của hậu cấu trúc luận; - Thời kì của chủ nghĩa chức năng và ngôn từ học xã hội Ngôn từ quan trọng như thế nào? Chắc hẳn bạn sẽ không muốn độc giả chìm vào giấc ngủ và tôi cũng vậy. “Thôi miên bằng ngôn từ”, theo tôi, là bất cứ cách viết lách nào khiến người đọc không thể cưỡng lại mà cứ đọc, đọc nữa, đọc mãi. Những câu chữ khiến mắt bạn dán chặt vào trang sách. Ngôn từ mạch lạc, súc tích, và hiệu quả, lôi cuốn bạn đọc hết từng từ, từng chữ một. Và hơn thế nữa, Thôi miên bằng ngôn từ khiến bạn phải ghi nhớ – và hành động – theo những gì bạn đã đọc. Thôi miên bằng ngôn từ là nghệ thuật khiến người đọc say mê, khiến họ ghi nhớ từng câu chữ, và khiến họ phải làm theo những mệnh lệnh ẩn sâu trong những từ ngữ ấy. Những điều tôi vừa nói làm bạn đỡ buồn ngủ hơn, đúng không? Tôi tin rằng bạn đã từng bị Thôi miên bằng ngôn từ ít nhất một lần. Hãy nhớ lại lần gần nhất bạn hoàn toàn tập trung vào một lá thư hay một cuốn sách xem. Có phải bạn đã quên mất thời gian? Có phải ai đó gọi nhưng bạn còn không nghe thấy? Có phải bạn đã chìm đắm vào việc đọc đến mức chẳng còn để ý bất kỳ điều gì khác? Hãy đối mặt với điều đó đi, bạn đã bị thôi miên. Ngay cả Shakespeare cũng đã từng thôi miên các độc giả bằng ngôn từ, nhưng tất nhiên ông không gọi bút pháp của mình bằng cái tên đó. Theo Peter Brown trong cuốn sách The Hypnotic Brain (tạm dịch: Bộ não Mê hoặc), tác phẩm The Tempest (tạm dịch: Giông tố) của Shakespeare đã sử dụng sự lôi cuốn mê hoặc để khiến khán giả say đắm. Vở kịch bắt đầu bằng một vụ đắm tàu, khiến mọi người chú ý và tập trung. Đó chính là yếu tố chủ chốt của thuật thôi miên: thu hút sự chú ý. Vở kịch sau đó chuyển sang một cuộc đối thoại trong đó khán giả được yêu cầu hãy giữ vị trí và lắng nghe. Đó là một ám thị thôi miên. Brown còn nói: “Câu chuyện đến nay vẫn tỏa ra sức hút như gần bốn trăm năm trước vậy.” Một trong những độc giả của tôi đã viết thư kể về một cuốn sách đã thuyết phục anh ấy bỏ hút thuốc. Độc giả ấy kể rằng cuốn sách của Allen Carr, The Easy Way to Stop Smoking (tạm dịch: Cách Bỏ thuốc lá Đơn giản), thực sự đánh thức mọi người khi họ đang chìm trong trạng thái nghiện thuốc mê man. Những ngôn từ mê hoặc của Carr đã có tác dụng, đến nay ông đã giúp được hàng triệu người ngừng hút thuốc. Nhiều người còn nói rằng chỉ cần đọc cuốn sách đó thôi cũng đủ giúp bạn bỏ hút thuốc thành công. Bạn bè có nói với tôi điều tương tự khi họ đọc cuốn Healing Back Pain (tạm dịch: Chữa lành Chứng đau lưng) của John Sarno. Một lần nữa, chỉ cần đọc cuốn sách cũng giúp họ thoát khỏi trạng thái đau nhức kinh niên, trong nhiều trường hợp, chứng đau lưng của họ còn được chữa trị hoàn toàn. Tôi cũng có trải nghiệm tương tự khi đọc cuốn sách mới nhất của Sarno, The Divided Mind (tạm dịch: Bộ não Phân tâm). Cuốn sách dường như đưa tôi từ một trạng thái miên man này – tin vào hiệu quả của thuốc men truyền thống – đến một trạng thái miên man khác – tin vào hiệu quả của vô thức. Đấy chính là sức mạnh của Thôi miên bằng ngôn từ (tôi sẽ đi sâu hơn vào trạng thái miên man đó trong cuốn sách tiếp theo, Buying Trances – tạm dịch: Đánh thức Nhu cầu Mua sắm).

Tâm lý - Tư duy - Kỹ năng sống

Tử huyệt cảm xúc

Hiểu được chính mình không phải dễ, và phát hiện ra điểm mạnh cũng như điểm yếu của bản thân là cả quá trình sống, tồn tại, học hỏi và trải nghiệm. Lý trí và cảm xúc quyết định suy nghĩ và hành động. Có người sống theo lý trí, có người sống thiên về cảm xúc nội tâm, nhưng phần lớn thì đều bị cảm xúc chi phối, muốn sống theo lý trí thì phải biết làm chủ cảm xúc. Và ít người làm được điều này! Á thần Achilles trong thần thoại Hy Lạp là một vị anh hùng bách chiến bách thắng, có một thân hình thép, tưởng chứng như không thể bị đánh bại, nhưng trong cuộc chiến thành Troy lại chết tức tưởi bởi một mũi tên bắn trúng vào gót chân. Từ đó, khi nói đến điểm yếu hay tử huyệt của con người, người ta thường ví với “Gót chân Achilles”. Cảm xúc là một yếu tố vô hình, nhưng nó chi phối mọi suy nghĩ cũng như hành động của con người, mọi hỷ nộ ái ố của bản thân cũng đều bị cảm xúc dẫn dắt. Thế giới cả tỷ người, cả tỷ khuôn mặt với hàng vạn cảm xúc phía sau cả tỷ khuôn mặt đó. Cảm xúc rất khó nắm bắt, tuy không có công thức chung cho việc hiểu rõ và nắm bắt cảm xúc của con người, đi đường thẳng không được thì mình đi đường vòng, có khi còn khám phá ra những con đường tắt có thể dẫn đến nơi mình muốn. Và, Tử huyệt cảm xúc chính là con đường để tiến đến gần hơn với cảm xúc con người, để thôi miên nó như một thứ ma thuật kỳ bí. Điều mà các nhà khoa học không thể giải thích được. Nếu nắm bắt được Tử huyệt cảm xúc của bản thân, ta sẽ nắm bắt được Tử huyệt cảm xúc của người khác. Tử huyệt cảm xúc sẽ giúp ta có được tiền bạc, tình yêu cho đến sức khỏe và danh tiếng. Nhưng cũng chính Tử huyệt cảm xúc sẽ đẩy ta xuống đáy của vực thẳm bi kịch giống như Achilles vậy. Tất cả các khía cạnh của cuộc sống đều bị chi phối bởi cảm xúc, từ các mối quan hệ giữa những thành viên trong gia đình, giữa nhân viên với sếp, giữa khách hàng và người bán sản phẩm, giữa kẻ thù với nhau, giữa nhà văn và độc giả của anh ta… Các mối quan hệ này đều gắn kết với nhau bởi cảm xúc. Cảm xúc giống như một cái nhân, cái ruột của mỗi con người. Cho dù có vẻ ngoài hay vỏ bọc hoàn hảo đến đâu, nhưng cái ruột rỗng thì coi như sự tồn tại là vô nghĩa. Ta chỉ tồn tại chứ không phải sống. Tử huyệt cảm xúc giống như một chiếc chìa khóa giải mã sự phức tạp của cảm xúc, nó không phải là một dạng thuật kỳ bí nào cả, mà là sự nghiên cứu về sự giao tiếp giữa con người với người, về ngành nhân học trong suốt 17 năm của tác giả Mỹ Roy Garn. 15 chương của cuốn sách là 15 chiếc chìa khóa đưa chúng ta giải mã sự bí ẩn của cảm xúc và sức mạnh của lời nói trong việc chi phối cảm xúc của con người như thế nào. Chẳng hạn hư vầy nhé, khi muốn ai đó làm gì cho bạn, thay vì bảo họ làm điều đó, bạn hãy hỏi ý họ về điều đó. Ví dụ, thay vì: “Đưa tôi cây bút đó!” thì sử dụng lời nói ít gây khó chịu hơn như: “Tôi dùng cây bút của bạn được không?”. Đây chỉ là một ví dụ nhỏ trong hàng trăm dẫn chứng được trình bày. Các hành động của con người với hành vi và lời nói của nhau chung quy đều là những phản ứng của cảm xúc. Chỉ là chúng ta có điều khiển được nó theo lý trí hay không. Đọc Tử huyệt cảm xúc, để có một chiếc chìa khóa mở ra con đường hiểu hơn về bản thân, về tử huyệt cảm xúc của chính mình, để thành công hơn và để biết mình sống chứ không phải chỉ đang tồn tại.